Παύλος ο Ηγέτης της Χριστιανικής Επανάστασης

Ο απόστολος Παύλος είναι ο πρώτος και κατά πολλούς σπουδαιότερος χριστιανός θεολόγος. Είναι ο μόνος από την πρώτη γενιά του χριστιανισμού, που έχει αναπτύξει μια συγκροτημένη θεολογική άποψη σε μια ποικιλία θεωρητικών (θεολογικών) και πρακτικών (ηθικών) θεμάτων. Γι' αυτόν, άλλωστε, το λόγο οι επιστολές του γρήγορα αναγνωρίστηκαν ως αυθεντία στη μεταγενέστερη Εκκλησία, σε σημείο μάλιστα να θεωρείται ως ο «πρώτος» μετά τον «Ένα» (Χριστό). Η μελέτη "Παύλος. Τομές στη θεολογία του", αποτελεί απόπειρα συστηματικής εκθέσεως μέρους της θεολογικής σκέψεως του αποστόλου Παύλου ενός εκ των κορυφαίων θεολόγων της αρχέγονης χριστιανικής κοινότητας υπό τη μορφή ενδεικτικών τομών σε βάθος και πλάτος τριών περιοχών της διδασκαλίας του: της σωτηριολογίας, της εκκλησιολογίας, και της ηθικής και κοινωνικής διδασκαλίας. Επιχειρεί αναθεώρηση της συμβατικής ερμηνείας του θεολογικού λόγου του αποστόλου των εθνών, είτε αναψηλαφώντας αγνοημένες πτυχές του (ευχαριστιολογία), είτε αναδεικνύοντας υποβαθμισμένες περιοχές του (κοινωνική διδασκαλία), είτε τονίζοντας παρερμηνευμένες θέσεις του (σωτηριολογία), είτε τέλος επανερμηνεύοντας ουσιαστικές του παραμέτρους (σταυρική διδασκαλία). (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Κεφάλαιο 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ ΣΤΗΝ ΠΑΥΛΕΙΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑ 1.1 Οι απαρχές της έρευνας στην παύλεια θεολογία 1.2 Οι νεώτερες εξελίξεις στην επιστήμη της παύλειας θεολογίας 1.3 Προς μια «αλλαγή παραδείγματος»: Αναγκαίες τομές στην παύλεια θεολογία 1.4 Βιβλιογραφικά πρόσθετα Μέρος Πρώτο: ΤΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΠΑΥΛΕΙΑ ΣΩΤΗΡΙΟΛΟΓΙΑ Κεφάλαιο 2 ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΙΑ ΤΟ ΣΩΤΗΡΙΟΛΟΓΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ ΤΗΣ ΠΑΥΛΕΙΑΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΥΠΟ ΤΟ ΠΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΠΡΟ-ΠΑΥΛΕΙΑΣ ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ 2.1 Το πρόβλημα 2.2 Η πορεία της έρευνας μέχρι σήμερα 2.3 Τα σωτηριολογικά δεδομένα της Κ.Δ. 2.4 Μέθοδος και διάταξη της ύλης 2.5 Σύνοψη Κεφάλαιο 3 ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΑΥΛΕΙΑΣ ΣΩΤΗΡΙΟΛΟΓΙΑΣ 3.1 Το γεγονός του σταυρικού θανάτου του Ιησού Η ιστορικότητα του σταυρικού θανάτου του Ιησού Η κεντρικότητα του σταυρικού θανάτου του Ιησού στον αρχέγονο χριστιανισμό 3.2 Προπαύλειες ερμηνείες του σταυρικού θανάτου του Ιησού 3.2.1 Η «προφητική ερμηνεία του θανάτου του Ιησού (α) Α' Θεσ. 2,15 (β) Πραξ 7,52 (γ) Μαρκ 12, 1-12 παρ. (δ) Η πηγή των Λογίων [. .. Κεφάλαιο 4 Η ΠΑΥΛΕΙΑ ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΣΩΤΗΡΙΟΛΟΓΙΑ 4.1 Μεθοδολογικές προϋποθέσεις 4.2 Ο λόγος του σταυρού κέντρο της παΰλειας σωτηριολογίας Κεφάλαιο 5 ΟΙ ΚΟΣΜΙΚΕΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΑΥΛΕΙΑΣ ΣΩΤΗΡΙΟΛΟΓΙΑΣ Κεφάλαιο 6 ΑΠΟ ΤΗ ΣΩΤΗΡΙΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΑ (ΚΑΙ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΟΛΟΓΙΑ) ΤΟΥ ΠΑΥΛΟΥ 6.1 Προλεγόμενα 6.2 Μετανεωτερικότητα και παύλεια σωτηριολογία 6.3 Από το εσχατολογικό και λειτουργικό στο ιστορικό πλαίσιο 6.4 Πέραν της συμβατικής σταυρικής θεολογίας 6.5 Προς μια νέα θεώρηση της σταυρικής θεολογίας του αποστόλου Παύλου Μέρος Δεύτερο: ΤΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΠΑΥΛΕΙΑ ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΑ Κεφάλαιο 7 Η ΠΑΥΛΕΙΑ ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΑ 7.1 Προλεγόμενα 7.2 Η πατερική παρακαταθήκη του περί εκκλησίας λόγου 7.3 Η προπαύλεια εκκλησιαστική αυτοσυνειδησία 7.4 Το παλαιοδιαθηκικό υπόβαθρο της παύλειας εκκλησιολογίας 7.5 Η παύλεια συμβολή στη χριστιανική εκκλησιολογία Κεφάλαιο 8 Η ΠΑΥΛΕΙΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΟΛΟΓΙΑ 8.1 Προλεγόμενα 8.2 Η ευχαριστιακή εκκλησιολογία 8.3 Το χριστολογικό υπόβαθρο της παύλειας ευχαριστιολογίας 8.4 Οι νεώτερες θεωρήσεις της παύλειας ευχαριστιολογίας 8.5 Τα ευχαριστιακά λόγια στην παΰλεια (και την παράλληλη συνοπτική) γραμματεία 8.6 Συμπεράσματα: Ο εσχατολογικός χαρακτήρας της ευχαριστίας 8.7 Παράρτημα: Σύνοψη των ευχαριστιακών λογίων Μέρος Τρίτο: ΤΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΠΑΥΛΕΙΑ ΗΘΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ Κεφάλαιο 9 ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΑΠΟΣΤΟΛΟ ΠΑΥΛΟ Κεφάλαιο 10 ΟΙ ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ-ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΠΑΥΛΕΙΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑ Κεφάλαιο 11 Η ΠΕΡΙ ΕΙΡΗΝΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΥΛΟΥ Κεφάλαιο 12 ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΠΑΥΛΕΙΑΣ ΛΟΓΕΙΑΣ Κεφάλαιο 13 Η ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΛΟΓΕΙΑΣ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ Κεφάλαιο 14 Η ΕΝΟΤΗΤΑ Β' ΚΟΡ 8-9 ΣΤΗ ΣΥΝΑΦΕΙΑ ΤΗΣ ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΥΛΟΥ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΟΡΙΝΘΙΟΥΣ Κεφάλαιο 15 Η ΣΥΣΤΑΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΠΑΥΛΟΥ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΚΟΡΙΝΘΙΟΥΣ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΛΟΓΕΙΑΣ (ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΣΤΟ ΚΕΦ. 8) Κεφάλαιο 16 Η ΑΙΣΙΟΔΟΞΗ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗ ΛΟΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΚΟΡΙΝΘΟ (ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΣΤΟ ΚΕΦ. 9) ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΠΙΝΑΚΑΣ ΧΩΡΙΩΝ ΠΙΝΑΚΑΣ ΟΝΟΜΑΤΩΝ ΠΙΝΑΚΑΣ ΘΕΜΑΤΩΝ TABLE OF CONTENTS (in English)